Παίζει στα δάχτυλα την Ιστορία, όπως και
πολλές ακόμα επιστήμες. Η αγάπη του προς τη Χημεία, τον οδήγησε να
σπουδάσει χημικός μηχανικός στο ΕΜΠ. Η αγάπη του προς τη Γνώση, τον
ώθησε να θησαυρίζει αμέτρητες γνώσεις, τις οποίες το ευφυές μυαλό του
συνθέτει βγάζοντας εξαιρετικά συμπεράσματα. Είναι ο Νίκος Μπελογιάννης,
γιος του εκτελεσμένου Νίκου Μπελογιάννη και της Ελλης Παππά. Μεγάλο
μέρος των παιδικών του χρόνων το πέρασε με την αδερφή της μητέρας του,
Διδώ Σωτηρίου, η οποία, κατ΄ουσίαν, τον μεγάλωσε, καθώς η Ελλη Παππά
ήταν πολιτική κρατούμενη.
Παρότι εργάστηκε για τη σωτηρία των
μνημείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, ως ιδρυτής και επικεφαλής του
Κέντρου Λίθου στο υπουργείο Πολιτισμού, αρεσκόταν πάντοτε να
ενημερώνεται για τη διεθνή κατάσταση- εδώ πιθανώς έπαιξε ρόλο το
παράδειγμα της Διδώς, που ήταν δημοσιογράφος στα διεθνή- και να τη
σχολιάζει. Ολα αυτά έδεσαν με το αστραφτερό του χιούμορ και έγιναν
επιφυλλίδες σε εφημερίδες και διαδικτυακούς τόπους, μετά τη
συνταξιοδότησή του. Την περασμένη εβδομάδα κυκλοφόρησε ένα βιβλίο του,
που περιλαμβάνει πολλές από αυτές. Πρόκειται για μια απολαυστική έκδοση
της «Αγρας» με τίτλο «Αυτά λοιπόν τα νέα του Αλεξάνδρου» και υπότιτλο
ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ, ΔΕΞΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ. Η συζήτηση
μαζί του ξεκίνησε από την ιστορία της οικογένειάς του, με αφορμή την
επέτειο εκτέλεσης του πατέρα του, στις 30 Μαρτίου.
-Ας δούμε την κατάσταση που επικρατούσε
εκείνη την περίοδο, αμέσως μετά τον εμφύλιο πόλεμο και την ήττα της
Αριστεράς, που οδηγούσε σε πολλές εκτελέσεις.
«Στην πρώτη δίκη τους δίκαζαν με τον
νόμο 509, για απόσπαση τμήματος του εθνικού κορμού με τον οποίο αυτόματα
σε κάθε αριστερό χρεώνανε ότι ήθελε απόσπαση της Μακεδονίας, εξαιτίας ε
απόφασης της 5ης ολομέλειας περί ανεξαρτησίας της Μακεδονίας. Ο νόμος
πέρασε τέλη του ‘47. Για να θεωρηθείς αριστερός, αρκούσε απλώς να μην
έχεις ψηφίσει στις εκλογές του ’46, να έχεις κάνει αποχή. Ηδη ήσουν
πατενταρισμένος, και με αυτό μπορούσαν να σε παραπέμψουν με τον 509.
Η πρώτη δίκη τελειώνει, αλλά οι
κατηγορίες δεν μπορούσαν να σταθούν. Τότε έρχεται ακριβώς και κουμπώνει η
υπόθεση των ασυρμάτων. Στη Γλυφάδα εντοπίζουν ένα υπόγειο με κάτι
ασυρμάτους, των οποίων βασικός χειριστής ήταν ο Βαβούδης και αυτό τους
βολεύει για να τους χρεώσουν νέες κατηγορίες και να γίνει νέα δίκη.»
-Να θυμίσουμε ότι ακόμα και οι τέσσερις,
που εκτελέστηκαν μαζί- Μπελογιάννης, Μπάτσης, Καλούμενος και
Αργυριάδης- δεν είχαν καμιά κομματική σχέση μεταξύ τους.
«Δεν είχαν. Το μετεμφυλιακό κράτος
στήνει το δικό του σόου για να δείξει ότι επικρατεί νόμος και τάξη και,
κατά βάσιν, για να δείξουν ότι τα μέτρα ειρήνευσης ήταν φενάκη.
Επρόκειτο για επίδειξη δύναμης του Πιουριφόι (σ.σ ο αμερικανός πρέσβης)
και της Φρειδερίκης (σ.σ. η τότε βασίλισσα).»
-Να θυμίσουμε επίσης ότι ο Πιουριφόι παρενέβαινε ακόμα και στην προανακριτική διαδικασία.
«Είχε τέτοια ισχύ, ώστε είχε ρίξει μια
σφαλιάρα στον έλληνα πρωθυπουργό Στέφανο Στεφανόπουλο- τον μετέπειτα της
Αποστασίας- και η αντίδραση εκείνου ήταν να βάλει τα κλάματα.»
Η εγκληματικά λανθασμένη απόφαση αποχής
-Ζούσαμε σε ένα ανώμαλο καθεστώς στην
Ελλάδα, το οποίο ξεκινάει λίγο μετά την απελευθέρωση, με τα Δεκεμβριανά
και οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στον εμφύλιο. Εδώ φτάνουμε στην
εγκληματικά λανθασμένη απόφαση Ζαχαριάδη για αποχή στις εκλογές του 46.
Υπάρχει και η τραγική φράση του Νίκου Μπελογιάννη προς την Ελλη Παππά,
«και να φανταστείς ότι πάμε να πεθάνουμε για ένα λάθος».
«Η φράση ήταν συβιλλική. Πολύ πιθανόν να
εννοούσε την αποχή. Δεν οδηγούσαν όμως όλα στον εμφύλιο εξαρχής, πριν
το 46. Υπήρχε τρομοκρατία στην ύπαιθρο, σύμφωνοι, υπήρχαν και άλλα, όμως
η αποχή ήταν η χειρότερη επιλογή που μπορούσε να γίνει. Και δεν ωφέλησε
σε τίποτα και δημιούργησε, μέσα σε μια νύχτα, κράτος απαρτχάιντ.
Δηλαδή, από τη μια μέρα στην άλλη, ο αριστερός βρέθηκε υπό απόλυτο
διωγμό, του τύπου ότι δεν μπορούσε ακόμα και να γράψει τα παιδιά του στο
Γυμνάσιο.»
-Κι όχι μόνο ο αριστερός, ακόμα και ο προοδευτικός αστός, που για κάποιο λόγο άκουσε την αριστερά.
«Οποιος δεν ψήφισε, βρέθηκε μπλεγμένος
σε απίθανες καταστάσεις. Δεν λέμε για διάφορα αστικά δικαιώματα, του
στυλ έκδοση διπλώματος αυτοκινήτου, επειδή θα ήταν αστείο να μιλάμε το
1947 για αυτοκίνητο. Δεν μπορούσες να βγάλεις ούτε διαβατήριο. Δεν
μπορούσες ακόμη και να ταφείς.»
-Η απόφαση Ζαχαριάδη έρχεται...
«.... σε μια εσωκομματική δικτατορία.
Οφείλεται στο πρότυπο που είχε δημιουργηθεί από τον Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς
(σ.σ. Στάλιν). Πρότυπο που βοηθούσε στο να φυτευθούν διάφοροι
δικτατορίσκοι σε όλα τα κομμουνιστικά κόμματα. Ετσι βρέθηκαν οι Εμβέρ
Χότζα, Νικολάε Τσαουσέσκου, Κιμ Ιλ Σουνγκ και λοιποί- και ο Κιμ Γιονγκ
Ουν σήμερα. Η Βόρειος Κορέα είναι πλέον το ζωντανό μουσείο του πώς
ήταν τα πράγματα τότε. Η Κορέα και ο Περισσός. Δεν έχουν μείνει άλλα.»
Τι λόγο είχε ο ΣΥΡΙΖΑ να αποκαταστήσει τον Ζαχαριάδη;
-Σήμερα, όταν συζητάμε την υπόθεση
Μπελογιάννη, μοιραία εμφανίζεται πάντοτε ο Νίκος Ζαχαριάδης. Θυμίζω και
την πρόσφατη εκπομπή «Στο Κόκκινο» δήθεν για την επέτειο της εκτέλεσης,
στην οποία μίλησαν ενάμιση λεπτό για τον ίδιο τον Μπελογιάννη και η
προσπάθεια ήταν να αποκατασταθεί ο Ζαχαριάδης.
«Το ερώτημα είναι τι λόγο είχε ο ΣΥΡΙΖΑ
να αποκαταστήσει τον Ζαχαριάδη. Η υπεράσπιση του Ζαχαριάδη κυρίως εκ του
Περισσού γίνεται επειδή είναι φανερό πως εκείνος έστειλε τον
Μπελογιάννη στο στόμα του λύκου. Και τη στιγμή που υπήρχε η περίπτωση
για χάρη, με το γράμμα Πλουμπίδη που έπαιρνε την ευθύνη για τις
κατηγορίες οι οποίες είχαν απαγγελθεί, ο Ζαχαριάδης τράβηξε εντελώς το
χαλί κάτω από τα πόδια, διαψεύδοντας την χειρόγραφη επιστολή παρόλο που
είχε και το δακτυλικό αποτύπωμα του Πλουμπίδη. Πρέπει να ανοίγαν
σαμπάνιες στα ανάκτορα η Φρειδερίκη με τον Πιουριφόι όταν ο Ζαχαριάδης
έκανε αυτή τη δήλωση. Ηταν θείο δώρο.»
-Γιατί ήθελαν νεκρό τον Μπελογιάννη και τα ανάκτορα και το κόμμα;
«Για τη Φρειδερίκη ήταν μια επίδειξη
ισχύος το να σκοτώνει κόσμο. Είχε τη νοοτροπία της ύαινας, τρεφόταν με
πτώματα. Οσο για το κόμμα και τον Ζαχαριάδη, ο διανοούμενος είναι πολύ
επικίνδυνος για μια τέτοια ηγεσία, γιατί κάποια στιγμή θα διαφωνήσει. Σε
κάθε σταλινικό κόμμα, οι διανοούμενοι ήταν ο μεγαλύτερος εχθρός. Το
είχαμε δει με τον Πατερούλη (σ.σ. Στάλιν) που έστελνε τους διανοουμένους
στη Σιβηρία, το είδαμε και αργότερα, με ακραίες καταστάσεις, την Κίνας
της ‘πολιτιστική’ αλλά στην πραγματικότητα βαρβαρικής επανάστασης και, η
πιο ακραία περίπτωση, τον Πολ Ποτ.»
-Σημειώνω όμως ότι ο Μπελογιάννης δεν είχε διαφωνήσει σε τίποτα, δεν υπήρχε κάποιος λόγος να τον υποπτεύεται ο Ζαχαριάδης.
«Οπως κάθε δικτατορίσκος, μόλις κάποιο
κεφάλι πάει να σηκωθεί λίγο παραπάνω από το όριο που έχει βάλει ο ίδιος,
το κόβει. Το ίδιο έκανε και ένας άλλος δικτατορίσκος αργότερα, ο
Ανδρέας Παπανδρέου. Οποιο κεφάλι σηκωνόταν, κλαπ, το έκοβε.»
Ο Μπελογιάννης έκανε άγρια κριτική στον Ζαχαριάδη
-Ευτυχώς μεταφορικά, πολιτικά.
«Ο Ζαχαριάδης είχε την πολυτέλεια να το
κάνει και κυριολεκτικά. Ενας λόγος που είχε αποφασίσει να τελειώσει τον
Μπελογιάννη, είναι αυτό που πρόσφατα μάς έχουν διηγηθεί, ότι στην πρώτη
σύναξη που έγινε μετά την ήττα στον Γράμμο, σε αλβανικό έδαφος πια,
έγινε ένα πολύ άγριο μπαράζ στον Ζαχαριάδη από τον Μπελογιάννη. Ολοι
τότε είπανε, αμάν, πάει, θα τον τελειώσει τώρα. Ενδεχομένως, το
αποφάσισε από τότε.»
-Ας υποθέσουμε ότι ο Ζαχαριάδης δεν
έστειλε τον Μπελογιάννη ως παράνομο στην Ελλάδα για κακό, αλλά
πιστεύοντας στις δυνατότητές του να βοηθήσει στην ανασυγκρότηση των
οργανώσεων του ΚΚΕ. Είναι παρανοϊκό όμως όταν ο Πλουμπίδης ανταλλάσει τη
ζωή του με τη ζωή του νεώτερου Μπελογιάννη και ο Ζαχαριάδης δεν το
δέχεται. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες στο ΚΚΕ γι’ αυτό. Ας πούμε ότι ο
Πλουμπίδης είχε σχέση με την Ασφάλεια...
(γελάει πικρά)
-Είναι πράγματι για γέλια. ‘Η υπάρχει η
άποψη ότι δεν είχε δικαίωμα να στείλει την επιστολή. Οπου κόμμα, ας
βάλουμε τον Ζαχαριάδη.
«Και τους σημερινούς του επιγόνους, που είναι πια καρικατούρα. Είναι το... κόμμα εκ του περισσού.»
-Το οποίο σού προσάπτει ότι είσαι μονίμως εναντίον του.
«Δηλαδή, τι λόγο θα είχα να του φέρομαι ευγενικά;»
-Ας πούμε ότι ο πατέρας σου ήταν μέλος και ήταν αφοσιωμένος σε αυτό.
«Ηταν αφοσιωμένος σε κάποια ιδανικά. Το
ΚΚΕ έχει τη λογική ότι θυσιάστηκε για το κόμμα. Αυτό μας βάζει στα πιο
επικίνδυνα θεοκρατικά μονοπάτια. Θυσιάζεσαι για ιδανικά, για ιδέες, για
τη Δημοκρατία, για την Ελευθερία, για τον Σοσιαλισμό. Δεν θυσιάζεσαι
για έναν μηχανισμό, αυτό μάς πηγαίνει στο ακραίο Ισλάμ, σε
μουτζαχεντίν.»
Ανεπιθύμητοι οι διανοούμενοι στη σταλινική αριστερά
-Πέρσι ήταν τα 100 χρόνια από τη γέννησή
του, αλλά εκτός από κάποιες εκδηλώσεις- μουσείο, δεν έγινε καμιά
εκδήλωση για το πνευματικό έργο του, για την κληρονομιά που άφησε σε
αυτόν τον τομέα. Τι δείχνει αυτό για την αριστερά σήμερα; Ότι
εξακολουθεί να κρατά τον ήρωα και, σε καιρούς που τα πάθη δείχνουν να
αμβλύονται, τον ταριχεύει και αυτόν και τον ξεχνά;
«Για την αριστερά την ριζοσπαστική,
ανανεωτική ή κάτι τέτοιο, είναι μάλλον η εν γένει διάλυση και η
πλαδαρότητα που δεν οδηγούν σε ανάλογες διοργανώσεις. Κατά τα άλλα, σε
ένα σταλινικό κόμμα, δεν ενδιαφέρει καθόλου τι έχει κάνει ο άνθρωπος,
ενδιαφέρει πολύ περισσότερο ο θάνατος. Μάλιστα, πολλές φορές αυτό που
έχει κάνει ως διανοούμενος, είναι ανεπιθύμητο. Ενώ ο θάνατος, η θυσία,
τους συμφέρει. Η θυσία ως αυτοσκοπός, είναι βασικό χαρακτηριστικό
τέτοιων μηχανισμών και τέτοιων θρησκειών. Η αγραμματοσύνη είναι προσόν
σε τέτοια περιβάλλοντα. Ο αγράμματος δεν ξέρει πού να ψάξει. Αν διαθέτει
μυαλό, μπορεί από ένστικτο να διαφωνήσει, αλλά είναι αδύνατον μετά να
διατυπώσει την διαφωνία του.
Θεωρητικά πάντως, θα έπρεπε να έχει
μελετηθεί ο διανοούμενος Μπελογιάννης, που είχε πει ορισμένα πράγματα
πολύ προχωρημένα για την αριστερά της εποχής του για όλα τα θέματα της
ανάπτυξης και της απεξάρτησης από τους ξένους. Επίσης, για θέματα
ιστορίας της λογοτεχνίας- η Ελλη είχε αναλάβει, αντιστοίχως, να
συγγράψει την Ιστορία της Φιλοσοφίας.»
-Η Ελλάδα έχασε έναν αγωνιστή, αλλά και
έναν διανοούμενο εν εξελίξει, που θα είχε συμβάλει σε πολλά. Αλλά και το
έργο της Ελλης δεν έχει προσεχθεί όσο θα έπρεπε.
«Επειδή αποτελεί εμβάθυνση στη
Φιλοσοφία, απαιτεί κόσμο με ειδικές γνώσεις. Ποιος έχει τις γνώσεις
αυτές; Πρέπει να γνωρίζεις πολύ καλά τις πηγές για να μπορέσεις να τα
κατανοήσεις.»
Η Ελλη μετρίασε τα πράγματα, είναι χειρότερα
-Σε κάποια γραπτά της μιλά για
συγκεκριμένους ανθρώπους και ανώμαλες εσωκομματικές καταστάσεις.
Υπάρχουν ορισμένες φωνές, όχι των πρωταγωνιστών εκείνης της εποχής, που
ισχυρίζονται ότι είναι η δική της άποψη. Πόση νηφαλιότητα είχε η Ελλη
γράφοντάς τα αυτά;
«Τα μετρίασε. Αυτά που γράφαν τα αρχεία,
είναι πάρα πολύ περισσότερα. Πρόκειται για ντοκουμέντα φυλαγμένα
εμπιστευτικά, προσιτά μόνο στην οικογένεια. Εκεί υπάρχουν ντοκουμέντα
για ονόματα που δεν θα περίμενε κανείς να υπάρχουν. Εχουν φυλαχθεί,
γιατί αν έβγαιναν θα γινόταν της κακομοίρας. Ηδη με αυτά που βγήκαν και
τι έγινε...»
-Υπήρξε και εκείνη θύμα αυτού του ανώμαλου εσωκομματικού καθεστώτος.
«Ναι, φυσικά. Ηταν ένα κλίμα που σε
εγκλώβιζε. Ηξερες ότι τίποτα δεν ήταν καθαρό, τίποτα δεν ήταν αυτό που
φαινόταν. Πάντοτε υπήρχε πίσω όχι απλώς κάτι, ένας τόνος πράγματα.
Επρόκειτο για μια εποχή σκοτεινότατη. Πιο ζοφερό εσωκομματικό κλίμα δεν
γινόταν.»
-Η Ιστορία δεν γράφεται με αν, όμως αν
σε αυτό το κόμμα παρέμεναν η Ελλη, η Διδώ, αν είχε επιζήσει ο
Μπελογιάννης, ο Πλουμπίδης...
«... θα είχε βρει τρόπο ο Ζαχαριάδης να
τους διαγράψει. Δεν υπήρχε περίπτωση να τους αφήσει. Δεν υπήρχε
περίπτωση να έχουμε κάποια αλλαγή στα πράγματα πριν το ’56. Ως τότε, θα
είχε βρει κάποιο τρόπο να τους πετάξει έξω. Πάντως και το 56, με την
αρχή της αποσταλινοποίησης, πάλι το κόμμα έμεινε σταλινικό. Εφυγε ο
Ζαχαριάδης και ήρθε ο Κολλιγιάννης, αναπτύχθηκε η ΕΔΑ και το ΚΚΕ έκανε
ό,τι μπορούσε για να την καταπνίξει, αλλά του ξέφυγε, όμως μετά έγινε η
δικτατορία. Ενας μηχανισμός σκοτεινός, όπως ήταν τότε το ΚΚΕ, μόνο σε
τέτοιες σκοτεινές συνθήκες μπορούσε να επιζήσει. Χρειάζεται πλήρη
συσκότιση. Σε συνθήκες δημοκρατίας, έστω της ανώμαλης δημοκρατίας επί
Καραμανλή, ήταν αδύνατον να αναπτυχθεί.»
-Χειρίστηκες σε όλη σου τη ζωή την
υπόθεση των γονιών σου μαχητικά, αλλά και με μέτρο. Τι είναι αυτό που
οδηγεί τη συμπεριφορά σου;
«Πρώτα- πρώτα το να τους προστατέψω από
κάθε διαστρέβλωση θρησκευτικο-εκκλησιαστικο-κομματικού τύπου. Αυτή η
απειλή υπάρχει πάντα. Η Ελλη είχε φροντίσει την έκδοση του έργου της.
Εβγαλα και τα βιβλία του Νίκου. Ο Περισσός είχε βγάλει εντελώς
αυθαίρετα το βιβλίο για το Ξένο Κεφάλαιο στην Ελλάδα, που όλοι νομίζαμε
χαμένο. Το κυκλοφόρησε το 98, για να τιμήσει τα 80χρονα του κόμματος.
Δεν ήταν καμιά επέτειος σχετική με τον συγγραφέα, αλλά για να ευλογήσει
τα δικά του γένια, το καπηλεύτηκε. Εβγαλε μάλιστα την ενδιάμεση μορφή
από αυτή που τελικά εντόπισα. Είχα την πρώτη και την τελευταία γραφή, με
βάση την οποία έγινε η έκδοση στην ‘Αγρα’, εκείνοι έβγαλαν την
ενδιάμεση αν δεχτούμε ότι ήταν τρία τα χειρόγραφα. Από την Αγρα
κυκλοφορεί επίσης το Σχέδιο για μια ιστορία της νεοελληνικής
λογοτεχνίας. Είχε κυκλοφορήσει σε μια εντελώς πρωτόγονη μορφή με έξοδα
της γιαγιάς μου, Βασιλικής Μπελογιάννη, αμέσως μετά τις εκτελέσεις, με
ψευδώνυμο. Είχε βάλει το όνομα Κουλουριώτης, επειδή ο δικηγόρος του
καταγόταν από τη Σαλαμίνα. Μετά προστέθηκαν και άλλα χειρόγραφά του που
είχαν φυγαδευτεί από την απομόνωση στις φυλακές της Καλλιθέας.»
-Ακόμα και καταδικασμένοι σε θάνατο, είχαν βρει τρόπο να γράφουν.
«Θεωρούσαν ότι ήταν από τις βασικές τους
προσφορές προς το κίνημα, προς την αριστερά, το να διατυπώσουν όλες
τους τις ιδέες στο χαρτί. Ο καθένας αισθάνεται την ανάγκη, πέρα από την
άγονη κομματική δουλειά, που είναι ό,τι πιο άχρηστο, να καταγράψει τις
σκέψεις του.»
-Μεγάλωσες χωρίς πατέρα, πράγμα που είναι τραγικό
«Ναι, είναι.»
-Και για πολλά χρόνια και χωρίς μητέρα,
αφού ήταν στη φυλακή κι εσύ μεγάλωνες με την αδερφή της, Διδώ Σωτηρίου.
Ακολούθησες κι εσύ τα βήματά τους όμως
«Ναι, αλλά στον ‘Ρήγα Φερραίο’ (σ.σ.
οργάνωση νεολαίας της ανανεωτικής αριστεράς). Είχα ήδη διδαχτεί από τα
βήματά τους και δεν υπήρχε περίπτωση, με βάση τις δικές τους εμπειρίες,
να μπλέξω ποτέ με έναν μηχανισμό όπως του ΚΚΕ. Είχα και προσωπικές
εμπειρίες. Ακριβώς την εποχή που θα έπρεπε να επιλέξω, έγινε η εισβολή
των σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία (σ.σ. το 1968) που ήταν καθοριστική
για όλους.»
Η Διδώ σε μάθαινε να σκέφτεσαι
-Τα πρώτα-πρώτα χρόνια της ζωής σου τα
πέρασες στη φυλακή μαζί με τη μητέρα σου, όπου έγιναν ακόμη και
απόπειρες να σε απαγάγουν και σε έκρυψαν οι κρατούμενες. Από την άλλη,
σίγουρα θα είχες βιώσει έστω και τόσο μικρός, την καταπίεση, επειδή
ήσουν ο γιος του Μπελογιάννη.
«Σίγουρα. Αλλά από εκεί και πέρα, έζησα
με τη Διδώ, της οποίας ο ρόλος ήταν καθοριστικός, γιατί σε μάθαινε να
σκέφτεσαι. Αντί να δέχεσαι άκριτα τα πάντα, σε μάθαινε να αμφισβητείς
και να ψάχνεις πού βρίσκεται η αλήθεια.»
-Τη Διδώ τη διέγραψαν νωρίς. Ευτυχώς για κείνη
«Αλλά στενοχωρήθηκε τότε. Μετά όμως, της
βγήκε σε εξαιρετικά καλό, ότι αντί να αναλωθεί για το κόμμα ή να δώσει
τη ζωή της για το κόμμα, στρώθηκε κι έγραψε. Δεν θα έγραφε τα βιβλία της
αν είχε φθαρεί με την κομματική δουλειά. Και η ιστορία της διαγραφής
της, μου είχε δώσει κι εμένα τη γνώση ότι το κόμμα δεν έχει πάντα δίκιο,
πιο συχνά έχει άδικο.
Πιτσιρικάς σύχναζα στην ΕΔΑ, γιατί δεν
είχαν πού να με αφήσουν. Εβλεπα στα 10 μου χρόνια, μεγαλοστέλεχος να
πετάει ελληνικούρες π.χ. ‘παρησία όλων’, και να ρωτάω τη Διδώ ‘μα καλά,
αυτή είναι αγράμματη;’ Μου λέει, ναι, η αγραμματοσύνη είναι πλεονέκτημα
στο ΚΚΕ. Δεν αμφισβητείς και αποθεώνεις τις μέτριες απόψεις που ακούς.»
-Χημικός μηχανικός, που εργάστηκε στο υπουργείο Πολιτισμού.
«Βρήκα πολύ νωρίς ότι είχα κλίση προς τις θετικές επιστήμες.»
Στις διακοπές συστηνόταν ως Σωτηρίου
-Πόσο το όνομα του πατέρα σου ήταν καταπιεστικό για σένα;
«Στην αρχαιολογική υπηρεσία όχι. Τα
πρώτα χρόνια, φυσικά ήταν. Υπήρχε πρόβλημα του τύπου ότι πηγαίναμε για
παράδειγμα διακοπές στην Αίγινα. Ημουν άγνωστος μεταξύ αγνώστων στην
παρέα της περιοχής όπου μέναμε, δέκα- δώδεκα πιτσιρικάδες που πηγαίναμε
με τα ποδήλατα, κάναμε βουτιές κ.λπ. εκεί δεν έλεγα το όνομά μου, έλεγα
Σωτηρίου, μετά από οδηγίες της Διδώς, γιατί δεν είχαμε ιδέα τι καπνό
φουμάριζαν οι γονείς των παιδιών. Μπορεί να με απομόνωναν τελείως και να
γύριζα με το ποδήλατο σαν την άδικη κατάρα σε όλο το νησί.»
-Τα τελευταία χρόνια αποφασίζεις ότι θα
γράψεις κάτι σε εφημερίδες και σάιτ, ακολουθώντας τα χνάρια της Διδώς,
που την απασχολούσε η διεθνής πολιτική σκηνή.
«Κατά κάποιο τρόπο ακολούθησα τα χνάρια
της Διδώς. Διότι η Διδώ, και την εποχή που τα έγραφε, ήταν αδύνατο να το
κάνει τονίζοντας το χιουμοριστικό στοιχείο. Ενώ εγώ, τα έγραψα μόνο
επειδή μπορούσα να το τονίσω και μάλιστα να το υπερτονίσω. Επέλεγα
ακριβώς αυτά που μπορούσε κανείς να αποδομήσει.Το χιούμορ αποδομεί κάθε
ίχνος σοβαροφάνειας η οποία παραμορφώνει.»
-Τι περιλαμβάνει το βιβλίο σου;
«Μαζεμένες ας τις πούμε επιφυλλίδες. Τα
πιο πολλά ξεκινούσαν από κάποια επικαιρότητα που συνήθως δεν είχε
περάσει καθόλου στον ελληνικό Τύπο, ούτε καν στα μπλογκ, διεθνή
επικαιρότητα, μικρή ή μεγάλη. Προσπαθούσα να βγάλω διδάγματα από κάποια
αντίστοιχη περίπτωση, παλαιότερη. Η Ιστορία επαναλαμβάνεται και κατά
κανόνα δεν βγάζουμε διδάγματα.
Κάποια άλλα άρθρα είναι προσωπικές
ιστορίες, όπως με τον Αναγνωτάκη και πώς δεν λογοκρίθηκε από τον Θούριο
όταν εμφανίστηκε ως Μανούσος Φάσης, και λίγα είναι από την ελληνική
επικαιρότητα. Και βασικά η Αμφίπολη, που έδωσε και τον τίτλο: Αυτά
λοιπόν τα νέα του Αλεξάνδρου».
πηγή: liberal.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου